Beschouwing op de begroting

Dinsdag 9 november gaf onze fractievoorzitter (en lijsttrekker) Rita Boer Rookhuiszen namens de fractie de volgende kanttekeningen bij de voorgestelde begroting:

Voorzitter

Dank aan allen die meegewerkt hebben om deze begroting en bestuursrapportage op te stellen.

Wij hebben, zoals we u in juli ook vroegen om te doen, naar deze stukken gekeken door de ogen van onze jeugd en kwetsbaarste inwoners. Helaas schrokken wij er van dat u deze begroting “stout” en “opstandig” noemt. Ik hoop dat u ons straks gaat vertellen dat u door de Gelderlander en het AD verkeerd geciteerd bent.

Want wat voor voorbeeld geeft u dan aan onze inwoners, aan de jongeren die morgen deze aula gebruiken? Waarom zouden zij zich aan afspraken houden als u dat niet doet?

In juli vonden wij uw ingeboekte bezuinigingen onrealistisch. De tijd heeft ons al deels gelijk gegeven. De bezuinigingen in het sociaal domein worden niet zo snel behaald als u dit voorjaar hoopte, zo stelt u zelf. U biedt ons desondanks nog steeds een positieve meerjarenbegroting aan.

En ook al heb ik ooit mijn examen boekhouden en handelsrekenen behaald, het duiden van cijfers in een gemeentelijke begroting is een vak apart. Net als de juiste vragen stellen. Gelukkig kunnen we in deze raad vertrouwen op en te rade gaan bij de heer van Dun, die wel de juiste vragen stelde. En wat bleek? De cijfers zijn zo opgeleukt dat het op papier in orde lijkt.

Wilt u nu bewust het risico lopen dat West Betuwe onder zwaarder toezicht komt?

Want als je met een realistische blik naar deze begroting kijkt, zoals onze toezichthouder de Provincie waarschijnlijk gaat doen, staan we in 2022 anderhalf miljoen in het rood, in 2023 nog een half miljoen en pas daarna lijkt het de goede kant op te gaan. Tenzij er zich risico’s voordoen. Het risico dat we de beoogde bezuinigingen op zorg niet behalen is wat onze fractie betreft 100 procent.

U schat zelf dat risico ook hoog in, zo bleek uit de Gelderlander van gisteren. En dan hebben het nog niet eens over het risico van de golfbaan Spijk. En hoe kan het dat u, terwijl u preventie ziet als middel om de zorgkosten op termijn te verlagen, denkt met 100.000 euro minder toe te kunnen bij de minimaregelingen? Als er iets is wat de vraag naar zorg beïnvloedt is dat bestaansonzekerheid. Een dak boven je hoofd, voldoende inkomen om van rond te komen, je kinderen een onbezorgde jeugd te bezorgen en je verwarming te betalen.

U stelt dat die problemen niet zo groot zijn in West Betuwe. Dat bestrijden wij. Ook hier is verborgen armoede. Mensen met een baan die amper kunnen rondkomen, zzp’ers met onregelmatige inkomsten, hardwerkende MKB’ers die het zwaar hebben. Opeens zijn er hogere energielasten en de klap van Corona moet nog komen. Kinderen die opgroeien in armoede doen later een veel groter beroep op zorg. Als er iets preventief werkt op de lange termijn is dat armoedebestrijding. Wij vragen u dan ook met klem om extra uw best te doen om deze mensen en hun gezinnen te bereiken en niet te bezuinigen op het minimabeleid.

Bent u daartoe bereid?

Dat we dit jaar geld overhouden is omdat we beleid niet uitvoeren, vaak met Corona als verklaring. Zoals het anti-discriminatie beleid.

Gaat u de nu bespaarde 20.000 euro daarvoor in 2022 wel extra hieraan besteden?

Want het anti-discriminatiebeleid mag van ons veel meer prioriteit krijgen.

Er zit wat beweging in de woningbouw. Laten we ons echter niet rijk rekenen, intentie is nog geen realiteit. Wij maken ons grote zorgen over de benodigde ambtelijke ondersteuning om woningbouw mogelijk te maken. Onze in juli geuite zorgen over de werkdruk onder ambtenaren en bij de raad zijn alleen maar groter geworden. We vroegen toen aandacht voor het behoud van kennis binnen de organisatie, we zien echter nog steeds mensen vertrekken. Ook binnen de politiek.

Wat gaat u daaraan doen? Hoe bindt u mensen aan West Betuwe?

Tot slot. Het klimaat kan niet wachten. Terwijl in Glasgow zelfs onze eigen premier oproept tot action action action, tot het planten van meer bomen, kapt u bomen om onderhoudskosten te besparen. Ga als wethouder groen alstublieft met uw collega klimaatadaptatie om tafel en pak dit samen op. Het kan toch niet zo zijn dat als wij volgend jaar de lokale klimaatadaptatie strategie vaststellen, we daarin kiezen voor het planten van bomen terwijl die vanwege het bomenbeleidsplan net gerooid zijn. Gelukkig komt zoals afgesproken de ChristenUnie met een amendement om dit recht te zetten, wij steunen dat van harte.

Wilt u bij de uitvoering daarvan alstublieft ook het ecologisch bermbeheer meenemen zoals wij in juli al vroegen?

Het klimaat kan ook wat biodiversiteit betreft echt niet nog een jaar wachten. Misschien heeft de wethouder duurzaamheid en klimaat hier dekking voor? Wij horen graag van u dat dit lukt en hoe we daarmee het goede voorbeeld gaan geven aan de jongeren die morgen deze aula gebruiken.

Het gaat immers vooral om hun toekomst.

Dat is belangrijker dan cijfers opleuken.